در دنیای امروز که سرعت و کارایی در نقل و انتقالات مالی از اهمیت بالایی برخوردار است، فناوری بلاکچین بهعنوان یک راهحل نوآورانه وارد صحنه شده است. پروژههای متعددی با هدف تسهیل و بهینهسازی پرداختها و انتقالات بینالمللی به وجود آمدهاند، اما استلار (Stellar) یکی از برجستهترین آنها به شمار میرود. استلار، با بهرهگیری از یک ساختار بلاکچینی منبعباز و طراحی منحصربهفرد، به دنبال حل مشکلاتی همچون کارمزدهای بالا، تأخیر در تراکنشها، و عدم دسترسی به خدمات مالی در نقاط دورافتاده است.
استلار (Stellar) یک شبکه بلاکچین منبع باز و غیرمتمرکز است که هدف اصلی آن ایجاد زیرساختی برای انتقال ارزش، کاهش هزینههای مالی، و ساده سازی فرآیند پرداختها در سراسر جهان است. این شبکه در سال 2014 توسط جد مککالب (Jed McCaleb)، یکی از بنیانگذاران ریپل (Ripple)، و جویس کیم (Joyce Kim) تأسیس شد. استلار از زمان آغاز به کار خود توانسته است توجه بسیاری از سازمانها، کاربران فردی، و شرکتهای بینالمللی را به خود جلب کند.
رمزارز اصلی این شبکه لومن (XLM) است که بهعنوان یک واسطه برای انتقال ارزش در شبکه عمل میکند. برخلاف برخی دیگر از رمزارزها که بهطور مستقیم برای خرید و فروش کالا یا خدمات استفاده میشوند، لومن عمدتاً برای کاهش پیچیدگی و هزینههای تراکنشهای مالی طراحی شده است.
استلار به دنبال حل یکی از مشکلات عمده سیستمهای مالی سنتی یعنی انتقال ارزش در سطح جهانی است. این مشکل شامل زمانبر بودن تراکنشها، هزینههای بالای کارمزد، و محدودیتهای زیرساختی در برخی مناطق است. مأموریت اصلی استلار شامل موارد زیر میشود:
در بسیاری از نقاط جهان، دسترسی به خدمات مالی همچنان یک چالش بزرگ است. استلار با استفاده از فناوری بلاکچین امکان دسترسی به این خدمات را برای افرادی که به بانکها دسترسی ندارند، فراهم میکند.
زمان مورد نیاز برای پردازش تراکنشهای بینالمللی با استفاده از استلار به چند ثانیه کاهش مییابد، در حالی که در سیستمهای سنتی این فرآیند ممکن است چند روز طول بکشد.
هزینه پایین تراکنشها یکی از نقاط قوت استلار می باشد. کارمزد هر تراکنش بسیار پایین و تنها 0.00001 لومن است که برای مقایسه، بسیار ارزانتر از سیستمهای پرداخت سنتی یا حتی سایر شبکههای بلاکچین است.
یکی از دلایل موفقیت استلار، ویژگیهای فنی منحصربهفرد آن است. در ادامه به برخی از مهمترین این ویژگیها میپردازیم:
برخلاف بیتکوین و اتریوم که از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده میکنند، استلار از پروتکل اجماع استلار (SCP) بهره میبرد. این پروتکل امکان دستیابی به اجماع در شبکه را با سرعت بالا و هزینه پایین فراهم میکند. در این روش، نودهای شبکه از طریق انتخاب "کوانتومهای توافق" به اجماع میرسند، که باعث کاهش مصرف انرژی و افزایش بهرهوری میشود.
شبکه استلار علاوه بر انتقال لومن (XLM)، امکان انتقال انواع داراییهای دیجیتال و حتی ارزهای فیات توکنشده را فراهم میکند. این قابلیت به کاربران اجازه میدهد تا بهراحتی داراییهای خود را در سراسر جهان انتقال دهند.
استلار با استفاده از الگوریتمهای رمزنگاری پیشرفته، امنیت بالایی را برای کاربران خود تضمین میکند. علاوه بر این، معماری غیرمتمرکز شبکه باعث کاهش ریسک حملات سایبری میشود.
استلار نه تنها یک شبکه بلاکچین بلکه یک ابزار چندمنظوره برای مدیریت ارزش و دارایی است. در ادامه به کاربردهای اصلی این شبکه اشاره میکنیم:
یکی از بزرگترین چالشها در سیستم مالی جهانی، انتقال پول بین کشورها است. با استفاده از استلار، افراد و شرکتها میتوانند پول را با کارمزد بسیار پایین و سرعت بالا به هر نقطه از جهان ارسال کنند. این ویژگی برای افرادی که در کشورهای مختلف زندگی میکنند و نیاز به ارسال یا دریافت پول دارند، بسیار مفید است.
استلار بعنوان یک صرافی غیرمتمرکز عمل میکند که امکان مبادله مستقیم بین ارزهای مختلف را فراهم میکند. برای مثال، یک کاربر میتواند بدون نیاز به استفاده از صرافیهای متمرکز، دلار را به یورو، بیتکوین یا هر دارایی دیگری تبدیل کند.
استلار به شرکتها و سازمانها این امکان را میدهد تا داراییهای فیزیکی یا مالی خود را به شکل دیجیتال توکنسازی کنند. این شامل اوراق بهادار، املاک، و حتی پولهای ملی است. برخی از کشورها از استلار برای توسعه پروژههای ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) خود استفاده کردهاند.
استلار اغلب با ریپل (Ripple) مقایسه میشود، زیرا هر دو پروژه اهداف مشابهی دارند و توسط یک بنیانگذار ایجاد شدهاند. اما استلار تفاوتهای مهمی با ریپل و سایر بلاکچینها دارد:
🔹هر دو شبکه برای تسهیل انتقال ارزش طراحی شدهاند.
🔹سرعت و هزینه پایین تراکنشها از ویژگیهای مشترک آنها است.
🔸هدفگذاری: ریپل بیشتر بر مؤسسات مالی و بانکها تمرکز دارد، در حالی که استلار به کاربران فردی و کشورهایی با زیرساختهای مالی ضعیف توجه دارد.
🔸ساختار مدیریتی: استلار بهصورت منبعباز و غیرانتفاعی فعالیت میکند، اما ریپل بهعنوان یک شرکت خصوصی و تجاری مدیریت میشود.
یکی از دلایل موفقیت شبکه استلار، همکاریهای استراتژیک آن با شرکتها و سازمانهای بزرگ است. بهعنوان مثال:
استلار با IBM برای توسعه راهحلهای پرداخت بینالمللی همکاری کرده است. این پروژه به بانکها و شرکتها امکان میدهد تا بهسرعت و با هزینه کم تراکنشهای بینالمللی انجام دهند.
دولت اوکراین برای توسعه پروژه ارز دیجیتال ملی خود از فناوری استلار استفاده کرده است. این همکاری نشاندهنده اعتماد به زیرساختهای استلار در سطح ملی است.
لومن (XLM) در اکثر صرافیهای معتبر جهان لیست شده است، که به کاربران اجازه میدهد به راحتی این ارز را خریداری و معامله کنند.
استلار با وجود مزایای فراوان، با چالشهایی نیز مواجه است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
پروژههای مشابه مانند ریپل، کاردانو، و حتی اتریوم تهدیدی برای استلار محسوب میشوند.
برای افزایش کاربرد، استلار باید بتواند کاربران بیشتری را جذب کند و همکاریهای جدیدی ایجاد کند.
قیمت لومن، مانند دیگر رمزارزها، به شدت تحت تأثیر بازار قرار دارد که ممکن است بر اعتماد کاربران تأثیر بگذارد.
همکاری با سازمانهای بینالمللی و دولتها میتواند به پذیرش بیشتر استلار کمک کند.
کشورهای در حال توسعه با سیستمهای مالی ناکارآمد، بازاری مناسب برای استلار هستند.
شبکه بلاکچین استلار یک پروژه منحصربهفرد در دنیای بلاکچین است که با تمرکز بر سرعت، هزینه پایین، و دسترسی جهانی، توانسته است جایگاه ویژهای در بازار پیدا کند. آینده استلار بستگی به توانایی آن در گسترش شبکه، افزایش پذیرش، و توسعه فناوریهای جدید دارد. با توجه به مشارکتهای قوی و زیرساختهای فنی پیشرفته، استلار پتانسیل بالایی برای تغییر سیستم مالی جهانی دارد.