رمزارز دای Dai چیست؟ مزیت دای نسبت به تتر برای ایرانیان
- توسط: ادمین
- زمان مطالعه: 11 دقیقه
- ساخته شده در : 03 دی 1402 به روز شده در : 12 اسفند 1403
- 208
رمزارز دای (DAI) یکی از پیشروترین استیبل‌کوین‌های غیرمتمرکز است که توسط پلتفرم MakerDAO توسعه یافته است. دای به عنوان یک ابزار مالی در اکوسیستم دیفای (DeFi) عمل کرده و با طراحی منحصربه‌فرد خود توانسته بسیاری از چالش‌های رمزارزهای متمرکز را پشت سر بگذارد. در این مقاله، تاریخچه، ویژگی‌ها، مزایا، معایب، کاربردها و دلایل محبوبیت دای، به ویژه در میان کاربران ایرانی، بررسی خواهد شد.
تاریخچه رمز ارز دای (DAI)
استیبل کوین دای (Dai) توسط سازمان مستقل غیرمتمرکز MakerDAO توسعه یافته است. این سازمان در سال ۲۰۱۴ توسط رونه کریستنسن (Rune Christensen) تأسیس شد. هدف اصلی MakerDAO، ایجاد یک سیستم مالی غیرمتمرکز بود که به کاربران امکان می‌داد بدون نیاز به واسطه‌های مالی سنتی، از یک استیبل کوین پایدار برای انجام تراکنش‌ها و ذخیره ارزش استفاده کنند.
مهم‌ترین مراحل توسعه استیبل کوین دای Dai
✅ ۲۰۱۷ – عرضه اولین نسخه دای (Single-Collateral Dai - SAI)
در دسامبر ۲۰۱۷، MakerDAO اولین نسخه دای را معرفی کرد که به عنوان SAI شناخته می‌شد. این نسخه تنها از اتریوم (ETH) به عنوان وثیقه پشتیبانی می‌کرد و به کاربران امکان می‌داد با قفل کردن اتریوم در قراردادهای هوشمند، دای استخراج کنند.
✅ ۲۰۱۹ – معرفی نسخه چندوثیقه‌ای (Multi-Collateral Dai - MCD)
در نوامبر ۲۰۱۹، MakerDAO نسخه جدیدی از دای را منتشر کرد که از چندین دارایی به عنوان وثیقه پشتیبانی می‌کرد. این نسخه با نام Multi-Collateral Dai (MCD) معرفی شد و به کاربران اجازه داد علاوه بر اتریوم، دارایی‌های دیگری مانند BAT (Basic Attention Token) را نیز برای ضرب دای استفاده کنند.
✅ ۲۰۲۰ – رشد در اکوسیستم دیفای
با رشد سریع حوزه دیفای (DeFi)، دای به یکی از مهم‌ترین استیبل کوین‌های غیرمتمرکز تبدیل شد. پروتکل‌هایی مانند Aave، Compound، Uniswap و Yearn Finance به طور گسترده از دای در سیستم‌های وام‌دهی و استخرهای نقدینگی استفاده کردند.
✅ ۲۰۲۱ – پذیرش گسترده‌تر و افزایش ارزش بازار
در سال ۲۰۲۱، دای به بیش از ۵ میلیارد دلار ارزش بازار رسید و در میان پنج استیبل کوین برتر جهان قرار گرفت. در همین دوره، MakerDAO تصمیم گرفت طیف وسیع‌تری از دارایی‌های رمزنگاری‌شده را برای تأمین وثیقه دای بپذیرد، از جمله USDC، wBTC و LINK.
✅ ۲۰۲۳ – گسترش به شبکه‌های بلاکچینی دیگر
در این سال، دای علاوه بر اتریوم، به شبکه‌های دیگری مانند بایننس اسمارت چین (BSC)، پالیگان (Polygon)، آوالانچ (Avalanche) و فانتوم (Fantom) نیز انتقال یافت تا دسترسی کاربران به این استیبل کوین افزایش یابد.
✅ ۲۰۲۴ – معرفی Dai Savings Rate (DSR) و بهبود پایداری
MakerDAO برای تقویت پایداری دای، نرخ بهره Dai Savings Rate (DSR) را معرفی کرد که به دارندگان دای امکان می‌داد سود دریافت کنند. این ویژگی باعث افزایش پذیرش دای در میان سرمایه‌گذاران شد.
دای (DAI) چیست؟
رمزارز دای (Dai) یک استیبل کوین غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین اتریوم است که ارزش آن معادل یک دلار آمریکا حفظ می‌شود. برخلاف استیبل کوین‌های متمرکز مانند USDT و USDC که پشتوانه فیات دارند، دای با وثیقه‌گذاری رمزارزها در قراردادهای هوشمند ایجاد می‌شود. این مکانیزم باعث می‌شود که دای وابستگی به نهادهای متمرکز نداشته و در برابر سانسور مقاوم باشد.
در ابتدا، دای تنها بر بستر اتریوم (ERC-20) فعال بود، اما با رشد اکوسیستم دیفای و افزایش نیاز به استیبل کوین‌های بین‌زنجیره‌ای، این توکن به سایر بلاکچین‌ها نیز گسترش یافت. اکنون دای در شبکه‌هایی مانند بایننس اسمارت چین (BSC)، پالیگان (Polygon)، آوالانچ (Avalanche)، فانتوم (Fantom) و آربیتروم (Arbitrum) نیز قابل استفاده است. این قابلیت چندزنجیره‌ای، نقدینگی و کاربردپذیری دای را در حوزه دیفای افزایش داده و آن را به یکی از پرکاربردترین استیبل کوین‌های غیرمتمرکز تبدیل کرده است.
دای (DAI) همچنین بخشی از اکوسیستم MakerDAO است که شامل دو رمزارز اصلی می‌شود:
میکر (MKR)
یک توکن حاکمیتی که برای رأی‌گیری و تصمیم‌گیری‌های مهم در سیستم مورد استفاده قرار می گیرد.
دای (DAI)
یک استیبل‌کوین که به کاربران امکان می‌دهد بدون نگرانی از نوسانات قیمت، از مزایای بلاکچین بهره‌مند شوند.
مکانیزم ثبات قیمت رمزارز دای Dai
مکانیزم‌های مختلفی که رمزارز دای (Dai) برای حفظ ثبات قیمت ۱ دلار آمریکا استفاده می‌کند، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که این استیبل‌کوین قادر باشد با توجه به تغییرات بازار، ارزش خود را ثابت نگه دارد. در ادامه، توضیحاتی دقیق‌تر درباره هر یک از این مکانیزم‌ها ارائه می‌شود:
✔️ وثیقه‌گذاری بیش از حد (Over-Collateralization)
یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های دای این است که برای هر واحد از این استیبل‌کوین، وثیقه‌ای بیشتر از مقدار دای صادرشده باید سپرده‌گذاری شود. این به این معناست که کاربران باید دارایی‌های دیجیتال (مانند اتریوم یا بیت‌کوین) به میزان بیش از ۱۰۰ درصد از مقدار دای مورد نظر خود سپرده‌گذاری کنند. این مکانیزم به این دلیل طراحی شده که در صورت نوسانات شدید بازار، ارزش وثیقه کاهش نیابد و باعث از دست رفتن پشتوانه دای نشود. به طور مثال، اگر یک کاربر بخواهد ۱۰۰ دای دریافت کند، باید وثیقه‌ای به ارزش ۱۵۰ دای از اتریوم یا دیگر دارایی‌ها را به سیستم وارد کند.
✔️ مکانیزم لیکوئیدیشن (Liquidation Mechanism)
در صورتی که ارزش وثیقه کاهش یابد و به حدی برسد که دیگر نتواند به اندازه کافی پشتوانه دای‌ها باشد، سیستم به صورت خودکار اقدام به لیکوئید (فروش اجباری) وثیقه می‌کند. این فرآیند به کمک قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. هدف این است که سیستم همچنان تعادل خود را حفظ کرده و از کاهش ارزش دای جلوگیری کند. به عبارت دیگر، اگر ارزش وثیقه به زیر حد معینی برسد، این قراردادهای هوشمند وثیقه را به طور خودکار به فروش می‌گذارند تا ارزش دای حفظ شود. این کار باعث می‌شود که همیشه برای هر دای، مقدار معقولی از پشتوانه در دسترس باشد.
✔️ کارمزد پایداری (Stability Fee)
کارمزد پایداری یکی از ابزارهایی است که توسط MakerDAO برای حفظ تعادل سیستم و پایداری قیمت دای استفاده می‌شود. هر کاربر که از MakerDAO برای قرض گرفتن دای استفاده کند، هنگام بازپرداخت آن باید کارمزد خاصی پرداخت کند. این کارمزد توسط دارندگان توکن MKR (توکن حاکمیتی MakerDAO) تعیین می‌شود. هدف از این کارمزد، تشویق کاربران به نگهداری وثیقه در سیستم و همچنین جلوگیری از تولید بیش از حد دای است. این کارمزد در واقع به نوعی به عنوان ابزار تنظیم‌کننده عرضه دای عمل می‌کند.
✔️ Dai Savings Rate (DSR)
یکی دیگر از مکانیزم‌های مهم رمزارز دای، Dai Savings Rate (DSR) است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا با سپرده‌گذاری دای‌های خود در قراردادهای هوشمند MakerDAO، سود کسب کنند. به عبارت ساده‌تر، کاربران می‌توانند دای‌های خود را در سیستم قفل کنند و در ازای آن، سودی به صورت منظم دریافت کنند. این مکانیزم به دو منظور ایجاد شده است:
کنترل عرضه و تقاضا: زمانی که نرخ سود مناسب باشد، کاربران بیشتر تشویق می‌شوند تا دای‌های خود را در سیستم نگه دارند و این امر باعث می‌شود که عرضه دای در بازار محدودتر شود.
تشویق به ذخیره رمزارز دای Dai: با این مکانیزم، دای‌ها به عنوان یک سرمایه‌گذاری جذاب تبدیل می‌شوند و افراد ترغیب می‌شوند که دای‌های خود را برای مدت طولانی‌تر نگهداری کنند.
ویژگی‌های استیبل کوین دای (DAI)
رمز ارز دای (DAI) ویژگی‌هایی دارد که آن را از دیگر استیبل‌کوین‌ها متمایز می‌کند:
✅ غیرمتمرکز بودن
برخلاف استیبل کوین‌های متمرکز، دای تحت کنترل هیچ نهاد مرکزی نیست و مدیریت آن از طریق پروتکل‌های غیرمتمرکز صورت می‌گیرد. این ویژگی باعث می‌شود که دای به کاربران استقلال بیشتری در مدیریت دارایی‌هایشان بدهد و در برابر تغییرات سیاست‌های اقتصادی و مالی متمرکز، مقاوم‌تر باشد.
✅ شفافیت و نظارت عمومی
تمامی تراکنش‌ها و وثیقه‌های دای روی بلاکچین اتریوم ثبت و قابل بررسی هستند. این ویژگی باعث افزایش اعتماد کاربران می‌شود، زیرا می‌توانند به‌راحتی وضعیت نقدینگی و پشتیبانی مالی دای را ردیابی کنند، برخلاف استیبل کوین‌های متمرکز که اطلاعات ذخایرشان به‌صورت محدود و کنترل‌شده منتشر می‌شود.
✅ امنیت بالا
استفاده از قراردادهای هوشمند باعث کاهش خطر تقلب و دستکاری مالی می‌شود. این قراردادها بدون نیاز به واسطه، اجرای خودکار تراکنش‌ها را تضمین می‌کنند، در حالی که در سیستم‌های متمرکز، یک نهاد مرکزی می‌تواند به اطلاعات و دارایی‌های کاربران دسترسی داشته باشد و آن‌ها را مسدود کند.
✅ کاربرد پذیری گسترده
از رمزارز دای Dai می‌توان برای پرداخت، معاملات مالی غیرمتمرکز (DeFi) و ذخیره ارزش استفاده کرد. این قابلیت باعث شده است که دای به یکی از استیبل کوین‌های اصلی در اکوسیستم دیفای تبدیل شود و در پروتکل‌هایی مانند Aave، Compound و Uniswap به‌طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد.
✅ مقاومت در برابر سانسور و مسدودسازی
برخلاف استیبل کوین‌های متمرکز که می‌توانند مسدود شوند، دای تحت کنترل هیچ سازمانی نیست و دارایی‌های کاربران از این جهت امن‌تر هستند. به دلیل این ویژگی، کاربران در کشورهایی با محدودیت‌های مالی و تحریم‌های بین‌المللی می‌توانند از دای برای نقل‌وانتقال ارزش بدون نگرانی از بلوکه شدن دارایی‌هایشان استفاده کنند.
✅ ثبات ارزش
دای از طریق یک سیستم وثیقه‌گذاری که بر بستر قراردادهای هوشمند اتریوم فعالیت می‌کند، ایجاد می‌شود. کاربران می‌توانند با سپرده‌گذاری رمزارزهایی مانند اتریوم (ETH) یا سایر دارایی‌های پذیرفته‌شده در پلتفرم، دای استخراج کنند. این فرآیند به نام «تأمین وثیقه» یا Collateralized Debt Position (CDP) شناخته می‌شود.
چالش‌های رمزارز دای Dai
🔹 پیچیدگی استفاده
مکانیزم وثیقه‌گذاری و مدیریت CDP ممکن است برای کاربران مبتدی دشوار باشد. برخلاف استیبل کوین‌های متمرکز که کاربران می‌توانند به‌راحتی آن‌ها را خریداری و نگهداری کنند، دای نیازمند درک کامل از قراردادهای هوشمند، نحوه سپرده‌گذاری وثیقه و فرآیند لیکوئیدیشن است. کاربران جدید ممکن است در مدیریت موقعیت‌های CDP دچار اشتباه شوند که می‌تواند به از دست رفتن بخشی از دارایی‌هایشان منجر شود. این پیچیدگی باعث شده است که برخی کاربران از استفاده از دای منصرف شوند و به استیبل کوین‌های متمرکز روی بیاورند.
🔹 وابستگی به قیمت رمزارزها
کاهش قیمت وثیقه‌ها ممکن است منجر به لیکوئیدیشن شود که برای کاربران زیان‌آور است. از آنجایی که دای از طریق وثیقه‌گذاری رمزارزها ایجاد می‌شود، ارزش این وثیقه‌ها تأثیر مستقیمی بر ثبات سیستم دارد. اگر قیمت دارایی وثیقه‌گذاری شده به‌طور ناگهانی کاهش یابد و ارزش آن کمتر از حداقل نسبت مورد نیاز برای حفظ دای شود، قرارداد هوشمند به‌صورت خودکار دارایی را لیکوئید می‌کند. این امر می‌تواند برای کاربران زیان‌های مالی به همراه داشته باشد، مخصوصاً در شرایط بازار نزولی که قیمت‌ها به‌سرعت افت می‌کنند و فرصتی برای واکنش سریع وجود ندارد.
🔹 هزینه‌های مدیریت و کارمزد
در برخی شرایط، کاربران باید کارمزدهای پایداری بالایی بپردازند تا وثیقه‌های خود را بازپس بگیرند. MakerDAO از یک Stability Fee استفاده می‌کند که نوعی نرخ بهره محسوب می‌شود و دارندگان موقعیت‌های وثیقه‌گذاری شده باید آن را پرداخت کنند. این کارمزدها بسته به شرایط بازار و سیاست‌های مدیریت MakerDAO متغیر هستند. در مواقعی که نوسانات بازار زیاد است، ممکن است این کارمزدها افزایش پیدا کنند و هزینه بازخرید وثیقه‌ها برای کاربران بالا برود. این موضوع می‌تواند باعث کاهش جذابیت دای برای کاربرانی شود که به دنبال یک استیبل کوین با هزینه‌های پایین هستند.
🔹 نقدینگی کمتر نسبت به استیبل کوین‌های متمرکز
دای در مقایسه با استیبل کوین‌های متمرکز مانند USDT و USDC حجم معاملات کمتری دارد. یکی از دلایل اصلی این مسئله، عدم پذیرش گسترده آن در صرافی‌های متمرکز است، زیرا بسیاری از پلتفرم‌های معاملاتی بزرگ ترجیح می‌دهند استیبل کوین‌های پشتیبانی‌شده توسط شرکت‌های متمرکز را لیست کنند. علاوه بر این، نقدینگی کمتر باعث افزایش اسلیپیج (Slippage) در هنگام انجام معاملات بزرگ می‌شود، که می‌تواند کاربران را از استفاده از دای در تراکنش‌های حجیم منصرف کند. این کمبود نقدینگی می‌تواند در مواقع نوسانات شدید بازار، تأثیر بیشتری بر ارزش دای بگذارد و کارایی آن را در برخی از کاربردهای مالی کاهش دهد.
کاربردهای دای (DAI)
استیبل کوین دای (DAI) به دلیل پایداری و غیرمتمرکز بودن، کاربردهای گسترده ای دارد:
اهرم غیرمتمرکز:
کاربران می‌توانند دارایی‌های خود را وثیقه کنند و دای وام بگیرند. این مکانیزم به آن‌ها اجازه می‌دهد تا از اهرم معاملاتی در یک سیستم غیرمتمرکز استفاده کنند.
آربیتراژ:
رمز ارز دای (DAI) معمولاً در صرافی‌های مختلف با قیمت کمی متفاوت معامله می‌شود. این اختلاف قیمت فرصت‌هایی برای آربیتراژ ایجاد می‌کند.
معاملات و تجارت:
استیبل کوین دای (DAI) یک گزینه ایده آل برای معاملات تجاری و نقل و انتقالات بین‌المللی است، زیرا ارزش آن ثابت و کارمزدهای آن پایین است.
استیکینگ و تأمین نقدینگی:
در پلتفرم‌های دیفای (Defi) مانند یونی‌سواپ (Uniswap)، کاربران می‌توانند با تأمین نقدینگی دای (DAI)، سود کسب کنند.
اهمیت استفاده از استیبل کوین دای (DAI) برای کاربران ایرانی
رمز ارز تتر (USDT)، که بزرگ ترین استیبل‌کوین بازار رمزارزها از نظر حجم معاملاتی می باشد، به دلیل متمرکز بودن و وابستگی به یک نهاد آمریکایی، در معرض خطرات مرتبط با تحریم‌های اعلام شده برای ایرانیان قرار دارد. کاربران ایرانی که از تتر (USDT) استفاده می نمایند، ممکن است با خطر فریز شدن دارایی‌های خود مواجه شوند.
در مقابل، دای (DAI) به عنوان یک استیبل کوین غیرمتمرکز هیچ‌گونه وابستگی به دولت‌ها یا نهادهای مرکزی ندارد که این ویژگی، دای را به گزینه‌ای جذاب و مناسب برای کاربران ایرانی تبدیل کرده است
چگونه دای (DAI) بخریم؟
استیبل کوین دای (DAI) در صرافی‌های معتبر بین‌المللی مانند بایننس، کوین‌بیس و کراکن معامله می‌شود. همچنین در صرافی‌های غیرمتمرکز مانند یونی‌سواپ و سوشی‌سواپ نیز می‌توان دای خریداری کرد. کاربران ایرانی نیز می‌توانند از صرافی‌های معتبر داخلی برای خرید دای استفاده کنند.
🔵خرید یا فروش رمز ارز دای (DAI) در پارس بیت
اگر قصد خرید یا فروش رمز ارز دای (DAI) را دارید، صرافی پارس بیت می‌تواند گزینه ای امن و مطمئن برای شما باشد. شما می‌توانید در صرافی پارس بیت با کارمزد بسیار مناسب این رمز ارز را خریداری و یا بفروش برسانید. امنیت بالا، سرعت در انجام تراکنش‌ها و تیم پشتیبانی حرفه‌ای از جمله ویژگی‌هایی هستند که تجربه ای رضایت بخش را برای کاربران فراهم می‌کند.
بهترین کیف پول‌ها برای دای (DAI)
به دلیل استاندارد ERC20 دای، این رمزارز در تمام کیف پول‌های اتریوم ذخیره می‌شود. گزینه‌های محبوب عبارتند از:
کیف پول نرم‌افزاری: متامسک (MetaMask)، تراست والت (Trust Wallet).
کیف پول سخت‌افزاری: سیف پل (Safepal)، لجر (Ledger)، ترزور (Trezor).
مقایسه حجم معاملات دای با تتر
با وجود مزایای دای، حجم معاملات آن در مقایسه با استیبل کوین متمرکز USDT بسیار کمتر است. به عنوان مثال، حجم معاملات روزانه تتر اغلب بیش از ۵۰ میلیارد دلار است، در حالی که حجم معاملات دای معمولاً کمتر از ۵ میلیارد دلار در روز است. این تفاوت عمدتاً به دلیل پذیرش گسترده‌تر USDT، نقدینگی بالا و سهولت دسترسی به آن در صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز است. با این حال، دای همچنان در میان استیبل کوین‌های غیرمتمرکز یکی از برترین گزینه‌ها محسوب می‌شود.
کلام آخر
رمزارز دای (DAI) به عنوان اولین و بزرگترین استیبل کوین غیرمتمرکز، نقش کلیدی در اکوسیستم دیفای (Defi) و بازار ارزهای دیجیتال ایفا می‌کند. غیرمتمرکز بودن، شفافیت و مقاوم بودن در برابر سانسور، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربرانی که به دنبال حریم خصوصی و امنیت بیشتر هستند، تبدیل کرده است.
رمز ارز دای (DAI) برای کاربران ایرانی یک راه حل جذاب برای دوری از ریسک‌های مرتبط با تحریم‌ها اعلامی از سوی کشور آمریکا و محدودیت‌های بین‌المللی ارائه می‌دهد. در حالی که دای (DAI) محدودیت‌هایی مانند نقدینگی کمتر نسبت به رقبا را نیز دارد، آینده آن در اکوسیستم مالی غیرمتمرکز امیدوارکننده به نظر می‌رسد.
06 آذر
14 اسفند
