
استیبل کوین (stablecoin) یا ارزهای دیجیتالی پایدارچیست؟
استیبل کوین (stablecoin) یا ارزهای دیجیتالی پایدارچیست؟
همانطور که از اسمش مشخص است، استیبل کوینها نوعی از ارزهای دیجیتال هستند که درواقع ارزش آنها ثابت و یا به اصطلاح استیبل است. از استیبل کوینها برای مقابله با نوسانات شدید بازار ارزهای دیجیتال استفاده میشود.
استیبل کوین یک نوع کریپتوکارنسی است که برای کاهش نوسانات قیمت طراحیشده است و به عنوان ذخیره کننده ارزش و همچنین به عنوان وسیلهای برای مبادله مورد استفاده قرار میگیرد. استیبل کوین به یک “دارایی ثابت” وابسته است. این دارایی ثابت میتواند هر چیزی باشد؛ از طلا گرفته تا ارز فیزیکی و یا دارایی که بتوان قیمت آن را مشخص کرد و در خصوص آن به توافق کلی رسید.
به عبارتی استیبل کوین کلاس جدیدی از ارزهای رمزنگاری شده است که سعی در ایجاد ثبات قیمت دارد و توسط دارایی های ذخیره شده پشتیبانی می شود. به دلیل ثبات قیمتی که استیبل کوین ها دارند، می توان از آنها برای برخی از کارکردها همچون، مبادلات در حد متوسط، صورت حساب و ارز مناسب برای خرید در فروشگاه ها استفاده کرد.
برای درک عمیق تر از تعریف استیبل کوین یا ارزهای دیجیتالی پایدار ارزهای دیجیتالی دیگر مانند بیت کوین برای اینکه یک واحد حساب یا فروشگاهی با ارزش باشند، مناسب نیستند؛ چرا که این ارزها در معرض نوسانات شدید قیمت قرار می گیرند و این امر می تواند پذیرش ارزهای دیجیتالی را دشوار کند. پذیرش از دیدگاه مصرف کننده نیز به دلیل نگرانی هایی که در رابطه با نوسانات قدرت خرید وجود دارد، چالش برانگیز است.
این نوع از نوسانات کوتاه مدت باعث می شود بیت کوین و سایر ارزهای رمزنگاری شده محبوب، برای استفاده روزمره توسط مردم مناسب نباشند. اساساً، یک ارز باید به عنوان واسطه مبادله پولی و نحوه ذخیره ارزش پولی عمل کند و ارزش آن باید در افق زمانی طولانی تر نسبتاً پایدار بماند.
افرادی که از ارزهای دیجیتالی پایدار برای خرید استفاده می کنند، مجبور نیستند در مورد نوسانات روزانه ارزهای دیجیتالی نگران باشند. مشاغلی که به دنبال راه های ارزان تر و کارآمدتری برای پرداخت تأمین کنندگان خارج از کشور خود هستند نیز می توانند از این نوع از ارزهای دیجیتالی استفاده کنند.
لزوم ایجاد استیبل کوینها
فرض کنید شما یک دارایی را به ارزش هزار تومان خریده باشید، حال اگر قرار باشد قیمت این دارایی شما در بازار به قیمت ۱۰۰ تومان سقوط کند، مسلما شما سعی میکنید که آن دارایی را قبل از ریزش قیمت بفروشید و ارزش پولتان را به تومان حفظ کنید و بعد که قیمت به جای مناسبی رسید دوباره آن دارایی را در قیمت مناسبتری خریداری کنید.
در بازار ارزهای دیجیتال نیز به همین روش عمل میشود، منتهی یک مشکلی وجود داشت. در سالهای اخیر، ارزهای دیجیتال در خیلی از کشورهای دنیا به عنوان یک کالا مورد قبول واقع شدند تا یک پول. این اتفاق باعث ایجاد مشکلاتی در معاملات پولی و مخصوصا دلاری ارزهای دیجیتال شد. شاید بزرگترین ایرادی که گرفته میشد، چاپ پول توسط شرکتها و نهادهای خصوصی بود. همچنین اینکه ممکن بود قوانین پولی و بانکی خیلی از کشورها از جمله تحریمهای دلاری آمریکا برای کشورهای دیگر، در این مراودات مالی نادیده گرفته شوند.
از اینرو کمکم ایدههای مختلفی بهعنوان راه حل برای این مشکل مطرح شد. یکی از این ایدهها این بود که یک ارز دیجیتال جدیدی ایجاد کنیم که پشتوانه آن یک دارایی با ارزش، مثل دلار، طلا و ... باشد. به این ترتیب دیگر قوانین پولی بانکهای مرکزی دنیا را نیز زیر پا نگذاشتهایم. زیرا ارز دیجیتال در خیلی از کشورها از جمله آمریکا یک کالا محسوب میشود. بعد از این راه حل، استیبل کوینها پا به عرصه ارزهای دیجیتال نهادند و بهسرعت جای خود را در بین مردم و بازار باز کردند.
سازنده استیبل کوین که بود؟
استیبل کوینها معمولاً سازنده فردی ندارند و یک شرکت بزرگ پشتیبانی و ساخت آنها را به دست میگیرد. صرافیهای بزرگ برای آسانتر کردن مبادلات مالی برای کاربران و برای ایجاد شرایط ایدئال برای آنها از چنین امکاناتی بهره میبرند. همچنین بانکهای بزرگ و نهادهای مالی وابسته به دولتها نیز مراجع اصلی ساخت این ارزهای دیجیتال میباشند.
انواع استیبل کوین ها
بطور کلی استیبلکوینها به 3 دسته اصلی تقسیم می شوند:
- استیبلکوین بدون پشتوانه
- استیبلکوین با پشتوانه ارز دیجیتال
- استیبلکوین با پشتوانه پول فیات
استیبل کوین بدون پشتوانه
استیبل کوین های بدون پشتوانه همانطور که از اسمشان پیداست از هیچگونه ذخایر و پشتوانه ای استفاده نمی کنند، اما سیستم کاری آن ها مثل بانک های مرکزی بوده و برای ثبات قیمت بسیار مناسب است.
بیسکوین (basecoin) نمونه ای از استیبل کوین های بدون پشتوانه به شمار می رود. این کوین به دلار آمریکا وابسته است و بر اساس نیاز از مکانیسم توافق برای افزایش یا کاهش عرضه توکنها بهره می برد. روش کار این رمز ارز کاملا مشابه چاپ اسکناس در بانک های مرکزی است که سبب حفظ ارزش پول فیات می شود. البته این مسئله می تواند بصورت خودکار، توسط قرار دادهای هوشمند و بر روی یک بستر غیر متمرکز انجام شود.
استیبلکوین با پشتوانه ارز دیجیتال
استیبلکوینهایی که توسط ارز دیجیتال پشتیبانی می شوند بدلیل محدود بودن ذخایر ارزهای رمزنگاری شده، ممکن است که نوسانات قیمتی زیادی داشته باشد. همچنین تعداد بیشتری از توکنهای ارز دیجیتال به عنوان پشتوانه ای جهت صدور تعداد کمتری از استیبل کوینها نگهداری میشود. مثلا، برای صدور ۱۰۰۰ دلار ارزش از استیبل کوینها باید ۲۰۰۰ دلار بیت کوین به عنوان پشتوانه استفاده شود، در این صورت تا ۵۰ درصد از نوسانات قیمتی بیتکوین ذخیره شده را در اختیار دارد.
استیبلکوین با پشتوانه پول فیات
برای ایجاد استیبل کوین هایی که با پشتوانه پول های فیات هستند، یک ارز فیات را به عنوان پشتوانه معرفی و نگهداری می کنند. البته این ذخیره جهت پشتیبانی می تواند به صورت طلا و یا سایر کالاهای ارزشمند باشد، اما در حال حاضر اغلب استیبل کوین ها از پشتوانه دلار آمریکا استفاده می کنند.
لازم به ذکر است که این ذخایر توسط نهادهای واسط نگهداری می شوند و بطور مداوم مورد بررسی قرار می گیرند. دو رمز ارز تتر (USDT) و TrueUSD مشهور ترین استیبل کوین هایی هستند که ارزشی تقریبا برابر با یک دلار آمریکا ایجاد کرده اند.
معروف ترین استیبل کوین های بازار کریپتوکارنسی
تتر (USDT)
ارز دیجیتال تتر (Tether) در سال 2015 به عنوان یکی از اولین استیبل کوین های بازار کریپتوکارنسی معرفی شد. توسعه دهندگان تتر(Tether) معتقدند که USDT توسط دلار آمریکا پشتیبانی می شود و ارزش هر تتر معادل یک دلار می باشد. اما در سال های اخیر صحبت های زیادی پیرامون پشتوانه تتر مطرح شده که در مقاله ارز دیجیتال تتر (Tether) چیست؟ به تفصیل در مورد آن صحبت شده است.
MakerDAO
MakerDAO یک سازمان مستقل است که به دنبال ایجاد نسل جدیدی از استیبلکوین هاست. این سازمان غیرمتمرکز فعالیت خود را از سال ۲۰۱۷ شروع کرد و استیبلکوین خود را با نام دای (DAI) معرفی کرد، برخلاف تتر که از دلار به عنوان پشتوانه خود استفاده می کند، رمز ارز دای (DAI) توسط اتریوم پشتیبانی می شود.
TrueUSD
TrueUSD یکی دیگر از استیبل کوین هایی است که همانند تتر با دلار آمریکا پشتیبانی می شود. این استیبل کوین از پروتکل ERC20 استفاده می کند و برخلاف تتر توسط شرکت های واسطه مورد تایید قرار گرفته و عملکردی شفاف از خود نشان داده است.
این شرکت در صدد ارائه ثبات بیشتر به دنیای پر نوسان ارزهای دیجیتال است. در حال حاضر TrueUSD در جایگاه ۳۴ ارزهای دیجیتال قرار دارد، اما پذیرش آن با سرعت مناسبی رو به افزایش است.
دلار جمینی (GUSD)
این استیبل کوین توسط برادران وینکلووس، که مالکان صرافی جیمنی و از سرمایه گذاران بزرگ بیت کوین هستند، ایجاد شد. دلار جمینی که از زمان عرضه آن در 19 صرافی لیست شده است در حال حاضر در جایگاه ۷۹ ارزهای دیجیتال قرار دارد. این توکن نیز به دلیل مطابقت با چندین استاندارد مختلف از پتانسیل بسیار بالایی برخوردار است.
USDC
USDC یکی از استیبل کوین های مبتنی بر پروتکل ERC20 است که از حمایت شرکت های بزرگی همچون کوین بیس و سیرکل برخوردار است، از همین رو جایگاه مناسبی در بازار ارزهای دیجیتال کسب کرده و در رتبه 23 قرار دارد. این stablecoin توانسته است با موسسات و صرافی های مهم دنیای کریپتو نظیر OKEx، لجر،کایبر و دیجی فینکس (DigiFinex) همکاری داشته باشد.
هیوبی (HUSD)
تفاوت این استیبل کوین نسبت به سایر استیبلکوین هایی که ذکر کردیم این است که فقط در صرافی های هیوبی قابل معامله می باشد و به عنوان جفت معاملاتی پایه در میان چهار استیبلکوین پشتیبانی شده از جانب صرافی هیوبی عمل میکند.
مزیت استیبل کوین
- هزینه تراکنش کم
- معاملات سریع و ایمن
- قابلیت انتقال داراییها بهصورت دیجیتالی
- ثبات، با پشتوانه یک دارایی
- استفاده از فناوری بلاک چین: که این سیستم امنیت، شفافیت و قابلیت پیگیری را فراهم میکند
- سادگی: درک این سیستم برای کاربران ارزهای دیجیتال و ارزهای فیزیکی آسان است
- قراردادهای هوشمند: برای محافظت از همه طرفین معامله در سرمایهگذاری
عیب استیبل کوین
- متمرکز است
- برای ایجاد اعتماد نیاز به شخص سوم دارد (یکنهاد)
- برای اطمینان از میزان ارزش داراییها، نیاز به حسابرسی بیرونی دارد
- دریافت بازده کمتر در سرمایهگذاری (که درنتیجه معامله گران و سرمایهگذاران به دنبال راههای دیگری برای کسب سود مالی خواهند بود)
- با توجه به جدید بودن این تکنولوژی، آموزش و پذیرش عمومی آن زمانبر است
کاربرد استیبل کوینها
استیبل کوینها هزینه، سرعت تراکنش بالا و نوسان قیمت پایینی دارند از این رو به کاربران طیف گستردهای از خدمات را ارائه میکنند.
علاوه بر اینکه هنگام نوسانات شدید قیمت رمز ارزها تریدرها موجودی حساب خود را به استیبل کوین تبدیل میکنند.
از استیبل کوینها میتوان وام، نقل و انتقال وجه و حواله استفاده کرد. بسیاری بر این باور هستند که استیبل کوینها این قابلیت را دارند که در آینده به جای برخی از ارزهای فیات مورد استفاده قرار بگیرند.
در حال حاضر وام دهی اتر در بلاک چین اتریوم به دلیل نوسانات قیمت ممنوع شده است درحالیکه استیبل کوینها فاقد این محدودیت هستند.
معاملاتی که از طریق استیبل کوینها انجام میشود بسیار سریع و ایمن خواهد بود. از آنجا که قیمت آنها ثابت است قابلیت انتقال دارایی به صورت دیجیتال را هم دارند.
استفاده از فناوری بلاکچین به این رمز ارزها این امکان را میدهد که از نهایت امنیت، شفافیت و قابلیت پیگیری استفاده کنند.
استفاده از آنها بسیار ساده است و در نهایت قابلیت استفاده به صورت قرارداد هوشمند را هم دارا هستند.
دانشجویان، مسافرها و تجار میتوانند برای انتقال وجه با خیال آسوده از استیبل کوینها استفاده کنند.
استیبل کوینها چه محدودیتهایی دارند؟
استیبل کوینها از قابلیت تمرکز زدایی که بیت کوین و سایر رمزارزها از آن برخوردارند بهره نمیبرند چراکه متمرکز هستند.
به یک نهاد ثالث برای ایجاد اعتماد نیاز دارند. برای حفظ ارزش به حسابرسی بیرونی نیاز دارند و در نهایت آموزش آنها برای مصرف کننده کمی زمان نیاز دارد.
آینده
رمزارزها و استیبلکوینها در حال حاضر در ابتدای راه قرار دارند و مدت زمان زیادی از
ظهورشان نمیگذرد. این ارزهای دیجیتال هنوز بهدرستی شکل نگرفتهاند و تا رسیدن به بلوغ وکمال فاصله بسیار زیادی دارند.
هرچند نمیتوان آینده بالکچین و استیبلکوینها را پیشبینی کرد، اما میتوان استدالل کرد که
استیبلکوینها به فراگیر شدن رمزارزها کمک زیادی خواهند کرد.
هر یک از استیبلکوینها مزایا و معایب خاص خود را دارند و هیچکدام بیعیب نیستند. با این
وجود، ارزش و ثباتی که برای افراد و کسبوکارها به ارمغان میآورند، میتواند تحولآفرین
باشد، ولی هنوز نمیتوان پیروزی یا شکست استیبلکوینها را پیشبینی کرد و باید تالشهای
زیادی انجام شود تا ببینیم کدام راهکارها جواب میدهند و کدام موارد بینتیجه هستند.