معرفی ارز دیجیتال دای
پروژهی «میکر» (Maker) چند وجهیست و یکی از جالبترین پروژههای مالی غیر متمرکز در جهان است. هدف کلی پروژه ایجاد یک استیبل کوین پایدار و غیر متمرکز بوده است.
این سیستم از دو ارز دیجیتال «میکر» و «دای» (DAI) تشکیل شده است. این کوینها کمی شبیه «یین» و «یانگ» در فلسفهی چینی هستند: یکی بدون دیگری نمیتواند وجود داشته باشد. آنها به یکدیگر وابسته بوده و از طریق قرارداد هوشمندی که هر دو به آن تعلق دارند به هم متصل میشوند. کلمه «دای» از یک کلمه در زبان چینی ماندارین به معنی «وام» گرفته شده، که جزء اساسی سیستم میکر/دای است. میکر و دای هر دو ارزهای رمزنگاری شده در بلاک چین اتریوم میباشند.
میکر (MKR) در دستهی توکنهای حاکمیتی قرار میگیرد، به این معنی که دارندگان توکن میتوانند در مورد نحوهی عملکرد کل سیستم رأی دهند. دارندگان توکن MKR سازمانی را تشکیل میدهند که بهعنوان یک سازمان غیر متمرکز خودمختار (DAO) شناخته میشود. ایدهی پشت DAO این است که در برابر سانسور مقاومت میکند. این سازمان متشکل از افرادیست که بدون نگرانی از این که بازیگران خارجی بتوانند مسیر یا عملکرد سازمان را تغییر دهند، برای رسیدن به یک هدف مشترک همکاری میکنند.
دای در دستهی استیبل کوینها قرار میگیرد، به این معنی که ارزش توکنها در یک بازهی زمانی، ثابت باقی میماند. این یک ساختار مفید برای اکوسیستم ارزهای دیجیتال است، زیرا اکثر ارزهای رمزنگاری شده به شدت نوسان دارند و ارزش آنها به شدت افزایش و کاهش مییابد.
تاریخچه دای
خاستگاه دای با ایجاد «MakerDAO» در سال ۲۰۱۴ آغاز شد. از آن زمان، هدف این پروژه ایجاد یک DAO به منظور حفظ یک ارز استیبل در اتریوم بود. این ایدهای کاملاً جدید بود، کوینی شبیه به این هرگز ساخته نشده بود و توسعهدهندگان آن، زمان کافی را صرف طراحی یک پیشنهاد واضح از نحوهی انجام آن بدون شکست کردند.
تمام این تحلیلهای قبلی باعث شد که در دسامبر ۲۰۱۷ تمام تلاشها به ایجاد و راهاندازی اولین نسخهی «دای» (که اکنون «سای» (SAI) نامیده میشود) منتج شود. با این کار، دای به اولین ساختار یک استیبل کوین بسیار غیر متمرکز تبدیل شد. کنترل این کوین بر اساس قراردادهای هوشمند و نه بر اساس فیات در یک حساب بانکی. علاوه بر این، تمام متغیرهای آن توسط یک DAO تصمیمگیری میشد که دارندگان توکن «میکر» (Maker یا MKR) میتوانستند در آن شرکت کنند.
تولد دای به اکوسیستم DeFi که تنها چند ماه از عمر آن میگذشت، رونق زیادی بخشید، و گواه این بود که اتفاق بزرگی هنوز در راه است. از آن زمان، دای یکی از چشمنوازترین پروژههای استیبل کوین در دنیای ارز دیجیتال بوده است. شفافیت، پذیرش گسترده و انعطافپذیری بسیار زیاد این ارز دیجیتال، آن را به مدلی برای توسعه در دنیای رمزارز تبدیل کرده است.
ویژگی های دای
مشخصات و ویژگیهای دای را میتوان به دو گروه عمومی و مشترک با سایر رمز ارزها، و ویژگیهای منحصربهفرد تقسیم کرد. لیست این ویژگیها را در ادامه مشاهده میکنیم.
دای به یکنواخت کردن خطرات موجود در بازارهای مختلف قمار کمک میکند.
دای یک وثیقه با ثبات قیمت است، که اهرم معاملاتی غیر متمرکز بدون مجوز را در نتیجه بدهیهای وثیقه شدهی Maker ارائه میدهد.
دای کارمزدهای پرهزینهی تراکنشهای بینالمللی و واسطهها را حذف میکند و امکان کاهش نوسانات ارزهای خارجی را نیز فراهم میآورد.
دای تراکنشهایی را انجام میدهد که کاملاً قابل تأیید هستند، و به سازمانها، شرکتها، دولتها و سایر نهادهای مختلف اجازه میدهند تا کارآیی خود را افزایش داده و متعاقباً احتمال فساد را کاهش دهند.
مزایای دای نسبت به رمز ارزهای دیگر
هر کدام از رمز ارزها و کوینهای مجازی، به دلیل ویژگیها و کاربردهای متفاوتشان، مزیتهایی نسبت به یکدیگر دارند. در اینجا به مزیتهای دای نسبت به ارزهای دیجیتال دیگر میپردازیم.
ERC20: دای با توجه به صدور آن در بلاک چین اتریوم بهراحتی قابل انتقال، شفاف و ایمن است. دای به عنوان یک ERC20 میتواند در کیف پول های سختافزاری شخصی ذخیره شود، که در آن کاربران مالکیت کلیدهای خصوصی را حفظ میکنند.
مقاوم در برابر سانسور: دای توسط قراردادهای هوشمند اداره میشود، و بنابراین تنها استیبل کوینی است که توسط دولتها یا سازمانهای نظارتی قابل ضبط یا سانسور نیست.
شفافیت و قابلیت حسابرسی: دای توسط اتریوم وثیقه میشود، و این باعث میگردد که این ارز دیجیتال بهطور غیرقابل تغییری در بلاکچین اتریوم قابل تأیید باشد.
حریم خصوصی: انجام معاملات با دای نیازی به ایجاد حساب کاربری یا فرآیندهای KYC ندارد. این مسأله تا حد زیادی موجب میشود که دای به خصوصیترین استیبل کوین موجود تبدیل شود.
معایب دای نسبت به رمز ارزهای دیگر
البته هر کدام از ارزهای دیجیتال نسبت به رمز ارزهای دیگر معایب و کاستیهایی نیز دارند. موارد زیر را میتوان بهعنوان نقایص دای نسبت به کریپتو های دیگر در نظر گرفت.
نقدینگی: دای فقط در چند صرافی بزرگ فهرست شده است، و در مقایسه با استیبل کوین های متمرکز مانند USDT و USDC، جفت معاملاتی زیادی ندارد.
وابسته به وثیقه اتریوم: دای توسط اتریوم وثیقه میشود که یک دارایی دیجیتال بسیار ناپایدارتر از دلار آمریکا است. احتمال سقوط اتریوم بیشتر از فیات است که این در مقابل استیبل کوینهای متمرکزی که توسط فیات وثیقه میشوند، ریسک بسیار بیشتری را برای دارندگان دای ایجاد میکند.
بیثباتی: دای در مقایسه با استیبل کوین های متمرکز به دلیل وثیقه شدن توسط یک دارایی بیثبات در اتریوم، در معرض نوسانات بیشتر قیمت دلار است.
کاربرد دای
رمزارز DAI تمام کاربردهای معمول یک Stablecoin را دارد، میتوان از آن برای معاملات و تجارت استفاده کرد. همچنین در پلتفرمهای مختلف دیفای، استخرهای نقدینگی زیادی با پیر دای وجود دارند؛ بنابراین برای تامین نقدینگی میتوان از آن استفاده کرد. به چز این موارد دو کاربرد خاص دیگر نیز برای بزرگترین استیبل کوین غیرمتمرکز بازار نیز وجود دارد:
اهرم غیرمتمرکز: اگر میزانی اتر دارید و اعتقاد دارید که قیمت ETH افزایش پیدا میکند، میتوانید آن را وثیقه کرده و DAI وام بگیرید. سپس با این وام اتر خریده و مجدد این فرآیند را بارها تکرار کنید. به این صورت شما در اصل از یک اهرم غیرمتمرکز استفاده میکنید.
آربیتراژ: قیمت دای در Oasis همیشه یک دلار است، در حالی که در صرافیها ممکن است بیشتر یا کمتر باشد. این اختلاف قیمت، فرصت آربیتراژ را فراهم میکند که در اصل یکی از مکانیزمهای میکر برای حفظ ثبات قیمت است.
چرا از دای به عنوان جایگزین تتر برای ایرانیها نام برده میشود؟
تتر بزرگترین استیبلکوین در بازار رمزارزها است که در زمان ویرایش مقاله از نظر مارکت کپ، در رتبه سوم بین تمام ارزهای دیجیتال قرار دارد. از نظر حجم معاملات روزانه نیز بالاتر از همه رمزارزها قرار میگیرد. این موارد نشاندهنده جایگاه تتر در معاملات رمزارزها است. در کشور ما هم تتر نقش پررنگی در معاملات کریپتویی کاربران ایرانی دارد و بالاترین حجم معاملات روزانه به این رمزارز اختصاص دارد.
تتر یک استیبلکوین متمرکز است. شرکت آمریکایی Tether Ltd مسئول صدور و تامین پشتوانه USDT است. تهدید اصلی مربوط به کدی است که در قرارداد هوشمند این رمزارز وجود دارد. بر اساس این کد مالکان شرکت هر زمان که بخواهند برای جلوگیری از اقدامات مجرمانه خلاف قانون،میتوانند تتر را حتی در کیف پول کاربران نیز فریز کنند.
داستان ایران، آمریکا و تحریمها هم که برای همه ما مشخص است؛ بنابراین استفاده از تتر به معنای پذیرفتن ریسک فریز شدن دارایی است. این جاست که ارزش دای به عنوان یک رمزارز باثبات غیرمتمرکز ۱ دلاری برای کاربران ایرانی مشخص میشود. توصیه میکنیم تا حد امکان از تتر چه برای معاملات و ارسال به صرافیهای بینالمللی و چه برای نگهداری در کیف پول به عنوان سرمایهگذاری دلاری استفاده نکنید.
رمزارز DAI را از کجا بخریم و بهترین کیف پول برای آن چیست؟
علاوه بر این که دای را میتوان با وثیقهگذاری در پلتفرم Oasis وام گرفت، خرید این استیبل کوین در بیشتر صرافیهای متمرکز داخلی و خارجی مثل بایننس، کوینبیس،کوکوین و غیره نیز امکانپذیر است. همچنین امکان معامله DAI در صرافیهای غیرمتمرکز مختلف مثل یونی سواپ و سوشی سواپ نیز وجود دارد.
توکن اصلی دای دارای استاندارد ERC20 است؛ بنابراین از بهترین کیف پول های اتریوم برای نگهداری آن مثل تراست والت، متامسک و غیره میتوان استفاده کرد. گزینه امنتر برای نگهداری بلندمدت هم کیف پولهای سختافزاری مثل لجر است.