معرفی معاملات مارجین ترندینگ (Margin Trading)

معاملات مارجین با اهرم   (Margin Trading) چیست؟

مارجین تریدینگ فعالیتی است که در آن، با اهرم ساختن موجودی فعلی ارز دیجیتال، مبلغی سرمایه اضافه‌تر قرض گرفته می‌شود تا امکان انجام معاملات با سرمایه بالاتر برای شخص فراهم شود.

به همین دلیل به مارجین تریدینگ، معاملات اهرمی نیز می‌گویند. این روش یک روش قدیمی است که در بازارهای مالی سنتی نیز استفاده شده و می‌شود.

این مفهوم در ابتدا در بازارهای مالی ایالات متحده آمریکا ایجاد شد و اکنون در چندین بورس در سطح دنیا پیاده‌سازی شده است.

قوانین زیادی برای مارجین تریدینگ در بورس‌های دنیا وجود دارد ولی در بازار ارزهای دیجیتال، قوانین به نسبت ساده‌تری برای اینگونه معاملات تعریف شده است. با این حال، اصل و اساس مارجین تریدینگ، چه در بازارهای سنتی سهام و اوراق بهادار و چه در بازار ارزهای دیجیتال، یکسان است.

مثال مارجین تریدینگ:

فرض کنید قصد دارید مبلغ 2000 دلار بیت‌کوین خریداری کنید ولی سرمایه‌ای که در اختیار دارید فقط 1000 دلار است. با مارجین تریدینگ می‌توانید 1000 دلار بیشتر برای خرید بیت‌کوین را داشته باشید (در اینجا گفته می‌شود که شخص از اهرم 2:1 استفاده کرده است).

حال اگر قیمت بیت‌کوین خریداری شده 50 درصد رشد کند، 2000 دلار ذکر شده به 3000 دلار می‌رسد. شخص می‌تواند معامله خود را ببندد (بیت‌کوین را بفروشد)، 1000 دلار قرض گرفته شده را به قرض‌دهنده بپردازد و 1000 دلار سود را نیز برای خود نگهدارد.

اما از سمت دیگر، اگر قیمت بیت‌کوین 50 درصد کاهش یابد، 2000 دلار سرمایه‌گذاری شده به 1000 دلار خواهد رسید. در این شرایط، به دلیل اینکه قرض‌دهنده پول برای دریافت پول اولویت دارد، باید 1000 دلار باقیمانده به قرض‌دهنده پرداخت شود و معامله‌گر کل سرمایه خود را از دست می‌دهد.

بنابراین همانطور که ملاحظه می‌کنید، مارجین تریدینگ هم می‌توانند باعث افزایش سودآوری شود و هم سرمایه شخص را بطور کلی نابود کند.

به همین دلیل است که همواره تاکید می‌شود فقط افراد حرفه‌ای دست به معاملات اهرمی بزنند.

چه کسی به معامله‌گر پول قرض می‌دهد؟

احتمالا فکر می‌کنید چه کسی حاضر می‌شود به معامله‌گر، مبلغی اضافی برای معامله‌گری قرض دهد؟ اغلب اوقات، این افراد قرض‌دهنده، کارگزاران یا پلتفرم‌های معاملاتی هستند که پول و سرمایه‌ خود را در ازای دریافت مقداری کارمزد و بهره، در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهند.

در بورس تهران نیز کارگزاران مبالغی در قالب بسته‌های اعتباری به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران قرض می‌دهند.

در بازاردارایی ارزهای دیجیتال  ، زمانی که فارکس خریداری شده توسط معامله‌گر، به شدت افت قیمت می‌کند و ضرر به حدی می‌رسد که سرمایه قرض‌داده شده به معامله‌گر در خطر نابودشدن قرار می‌گیرد، موقعیت معاملاتی معامله‌گر بصورت خودکار توسط کارگزار یا پلتفرم معاملاتی بسته می‌شود.

به این ترتیب، کارگزار یا پلتفرم معاملاتی، جلوی از دست رفتن پول و کارمزد خود را می‌گیرد.

از طرف دیگر، وقتی معامله‌گر معاملات سودآوری انجام می‌دهد، کارمزد به موقع به حساب کارگزار یا پلتفرم معاملاتی واریز می‌شود. به همین دلیل، در هر حال، پلتفرم معاملاتی یا کارگزار به پول خود می‌رسد.

پلتفرم‌های معاملاتی ارائه‌دهنده مارجین تریدینگ

در بازار ارزهای دیجیتال، چندین پلتفرم معاملاتی وجود دارد که امکان معاملات اهرمی یا همان مارجین تریدینگ را فراهم کرده‌اند

• BitMex سایت  
• Houbi سایت
• Whaleclub سایت
• Kraken سایت
• سایت بایننس

البته این سایت‌ها، ساکنین داخل ایران را تحریم شده‌اند و اجازه فعالیت به این افراد داده نمی‌شود. با این حال افرادی با تغییر آی پی و سایر روش‌ها به استفاده از برخی از این پلتفرم‌ها برای معاملات مارجین تریدینگ می‌پردازند.

مارجین تریدینگ به زبان ساده یعنی اینکه معامله‌گر، مقداری پول به تناسب سرمایه اصلی از کارگزار یا پلتفرم معاملاتی قرض گرفته می‌گیرد تا با آن، معاملات خود را با حجم بیشتری انجام دهد.

حالت‌های مختلف مارجین تریدینگ چیست؟

به صورت کلی دو حالت خرید و فروش استقراضی برای معاملات مارجین وجود دارد. در حالت خرید استقراضی (Long Position) فرض بر این گذاشته خواهد شد که تریدر با افزایش قیمت دارایی به سود برسد. در این موقعیت، معامله‌گر می‌تواند با فروش در قسمت‌های بالایی نمودار قیمت و خرید در قسمت‌های پایینی آن به سود برسد. در حالت فروش استقراضی یا (Short Position) تریدر باید به صورت دائمی قیمت آنلاین ارز دیجیتال را بررسی کند تا بتواند در زمان مناسب سهام یا ارزی که به او تعلق ندارد را بفروشد و از طریق کاهش دارایی به سود برسد. در چنین شرایطی شما می‌توانید ارز خود را در ابتدا با قیمت بالاتری به فروش برسانید و زمانی که قیمت بسیار کاهش پیدا کرد با خرید دوباره آن به سود برسید.

برای مثال، معامله‌گری را در نظر بگیرید که قصد انجام معامله به شیوه مارجین را دارد. فرض بگیرید که سرمایه اولیه او فقط ۱ بیت کوین است و بر اساس تحلیل‌ و برآوردهایی که با اندیکاتور، مبدل ارز دیجیتال یا سایر ابزارها انجام داده است احتمال می‌دهد که قیمت ارز مورد نظر از ۳۰۰۰ دلار به ۵۰۰۰ دلار خواهد رسید. اگر نسبت لوریج را (۳:۱) یک به سه در نظر بگیرد در صورتی که تحلیل درستی داشته باشد ۳ برابر سرمایه اولیه خود از افزایش قیمت ارز و روش مارجین سود خواهد کرد.

در صورتی که تحلیل درستی انجام نشود ممکن است ورق برگردد و تریدر به همین میزان ضرر کند. صرافی یا بروکر نیز از طریق معامله مارجین سود می‌کنند. صرافی در صورت موفقیت معامله، درصد سود و در صورت شکست ۳ برابر مبلغ ضرر را از سرمایه اولیه‌ای که سرمایه‌گذاری کرده‌اید کسر خواهد کرد.

کال مارجین چیست و چه محدودیت‌هایی دارد؟

کسانی که در بازارهای آتی فعالیت می‌کنند پیش از قرار گرفتن در موقعیت خرید یا فروش باید حساب‌های خود را به میزان لازم شارژ کنند. در واقع مبلغی باید به عنوان وجه ضمانت از انجام معامله توسط خریدار و فروشنده به حساب‌های مورد استفاده خود برای معامله واریز شود. پس از مشخص شدن و دریافت موقعت خرید، این مبلغ در حساب‌ها توسط بورس بلوکه خواهد شد. موجودی حساب‌هایی که برای انجام معامله انتخاب شده‌اند هر ۳۰ دقیقه یک بار بررسی خواهد شد و در صورتی که موجودی حساب به کم‌تر از 70% وجه ضمانت برسد حساب شما در موقعیت کال مارجین قرار خواهد گرفت.

در صورت قرار گرفتن در شرایط کال مارجین، اخطاریه‌‌هایی برای افزایش وجه حساب برای شما ارسال می‌شود و باید تا پیش از مهلتی که داده شده است حساب خود را شارژ کنید. در صورت عدم خروج از وضعیت کال مارجین تعدادی از موقعیت‌های خرید و فروش شما توسط کارگزاری بسته خواهد شد.

انواع مارجین تریدینگ در بازارهای مختلف چیست؟

به صورت کلی برای انجام مارجین تریدینگ، دو مدل مختلف بازار معامله وجود دارد. که براساس شرایط معامله باید بهترین آن‌ها را انتخاب کرد. در حالت اول،  تریدر در بازارهای آینده معاملات خود را انجام می‌دهد. سرمایه او دست نخورده باقی می‌ماند و طرف مقابل قرارداد مشخص می‌شود. در چنین معاملاتی هیچ پول قرضی به صورت اتوماتیک به حساب تریدر یا صرافی باز نخواهد گشت. به همین دلیل صرافی‌ها برای جلوگیری از ورود به معاملاتی که ضرر می‌دهند بدهی‌هایی که در راستای معامله به وجود خواهد آمد را بیمه می‌کنند یا جلوی قرار گرفتن تریدرها را در وضعیت کال مارجین می‌گیرند.

حالت دوم مربوط به انجام معامله در بازارهای نقدی مثل بازار ارز استلار، بیت کوین و سایر رمز ارزها است. در این روش مبلغ وام بعد از اتمام معامله به صورت اتوماتیک و همتا به همتا به صرافی بازگردانده خواهد شد. در چنین وضعیتی، صرافی از تریدر کارمزد دریافت خواهد کرد و در صورتی که میزان بدهی تریدر به صرافی از وجه ضمانت معامله بیشتر شده باشد تریدر را در وضعیت کال مارجین قرار خواهد داد.

مزایا و معایب مارجین تریدینگ چیست؟

در معاملات مارجین تریدینگ شما با تسلط بر تحلیل تکنیکال و سایر عواملی که روی بازار تاثیر می‌گذارند با استفاده از اهرم‌ها می‌توانید به سود بسیار زیادی دست پیدا کنید. در بازار ارزهای دیجیتال مثلا تریوم، تتر، اتریوم کلاسیک و بیت کوین که بیشتر در بازار ترند هستند با استفاده از اندیکاتور و یادگیری اصول مارجین تریدینگ می‌توانید مبلغ بیشتری از آن چیزی که از صرافی وام گرفته اید را به دست آورید اما این فقط روی خوش ماجرا است. تریدر باید بتواند کارمزد صرافی و مبلغ وام گرفته شده را باز گرداند بنا بر این در صورتی که به حد کافی سود نکند مبلغ زیادی را نیز بدهکار خواهد شد.

این حالت در شرایطی اتفاق می‌افتد که ترید در وضعیت کال مارجین قرار بگیرد و در صورت عدم توانایی برای خروج از آن سایر موقعیت‌های معاملاتی او نیز بسته شود. نکته دیگری  که وجود دارد تاثیر فعالیت صرافی‌ها در خطرناک شدن وضعیت برای کسانی است که در بازار ارزهای دیجیتال به روش مارجین معامله می‌کنند. زمانی که تقاضای یک ارز دیجیتال بالا ولی عرض آن محدود شود نمودار به صورت ناگهانی دچار جهش و افزایش قیمت خواهد شد که این موضوع باعث قرارگیری بسیاری از معاملات در وضعیت کال مارجین خواهد شد

خطرمعاملات مارجین از زبان یک تازه کار

معاملات مارجین یکی از سودآورترین و البته یکی از پرریسک‌ترین گزینه‌های معاملاتی در بازارهای سرمایه‌ است؛ مخصوصا در بازار بسیار پرنوسان ارز های دیجیتال. 

 از خطرات معاملات مارجین با انتشارپستی یکی از کاربران انجمن جهانی ردیت در بیت کوین و ارزهای دیجیتال نوشته است.

کاربری با نام کار بری Nomoresaddays

که تا پیش‌ از این سرمایه‌گذاری زیادی روی ارزهای دیجیتال انجام داده بوده و حالا تمام آن را در معاملات مارجین باخته است، در بخشی از یادداشت خود می‌نویسد:

عمیقاً به این فناوری و آزادی عملی که در مسائل مالی توسط همین فناوری در اختیار من قرار گرفته است ایمان‌ داشتم. من پول بدست آمده از یک شغل پاره‌وقت (در کنار دانشگاه و درس) و بخش عمده‌ی کمک هزینه‌های ماهیانه دانشگاهم را صرف خرید ارزهای دیجیتال کردم.

با اینکه بازار نزولی ارزش سرمایه‌های من را کاهش می‌داد، اما همچنان به خرید ادامه می‌دادم و با این فرض جلو می‌رفتم که روزی بالاخره نتیجه باورم به ثمر خواهد نشست.

اما وقتی مارجین تردینگ را درسایت بیت مکس آغاز کرد به گرفتاری بزرگی افتاد. او که خود را یک مبتدی در حوزه تجارت مارجین توصیف می‌کند، در ابتدا مانند هر کار دیگری، کمی خوش‌شانسی می‌آورد و به سود می‌رسد. اما کم‌کم ضررهایش شروع می‌شود.

تازه‌کاران در معاملات مارجین معمولا در ابتدا به دلیل احتیاط و تصمیم‌گیری درست، کمی سود بدست می‌آورند. اما عواملی مانند احساسات (طمع)، نوسانات شدید و همچنین عدم آگاهی درست از بازار، دست به دست هم می‌دهند تا سود به ضرر تبدیل شود. اغلب تحلیل‌گران معتقدند که بهترین کار ذخیره کردن ارزهای دیجیتال یا همان هودل است و در بلند مدت سودآوری بیشتر و کم‌ریسک‌تری نسبت به ترید خواهد داشت

این کاربر میگوید:

یک ماه پس از پیدا کردن بیت‌مکس، زندگی من نابود شد

او ادامه می‌دهد:

طی یک حرکت کوچک در بازار، تمام سرمایه‌های خود را از دست دادم. به خاطر همین با ایجاد یک حساب کاربری جدید و با این فرض که این بار کاملاً میدانم چه‌کاری انجام می‌دهم و کم‌کم مقدار بیشتری سپرده را وارد کار کردم.

سپرده گذاشتم و می‌باختم. سپرده می‌گذاشتم و می‌باختم و در نهایت به جایی رسیدم که دیگر پولی در حساب بانکی‌ام نمانده بود که وارد حساب بیت مکس خودم کنم و دقیقاً همین‌جا بود که بزرگ‌ترین اشتباه خود را انجام دادم و تصمیم گرفتم از کیف پول اتریوم و بیت کوینم که برای بلند مدت نگه‌داری می‌کردم، سرمایه برداشته تا شاید ضررهایم را جبران کنم.

خریدوفروش ارزهای دیجیتال به‌خودی‌خود کاری پرمخاطره است، بااین‌حال ورود به بازار تجارت مارجین آن‌ هم توسط تازه‌کارها می‌تواند باعث از دست رفتن سرمایه‌هایشان شود.

این کاربر وب‌سایت ردیت می‌گوید که‌ ای کاش هیچ‌وقت با وجود نداشتن اطلاعات کافی، وارد این حوزه نمی‌شد. به عقیده او وارد شدن در مبادلات مارجین تنها در صورتی باید صورت گیرد که یک معامله‌گر زبده باشید.

همیشه یادتان باشد که تنها درصورتی‌که از تبادلات مارجین اطلاعات کافی دارید و نحوه عملکرد این‌گونه معاملات را میدانید، وارد این حوزه شوید. در غیر این صورت به معنای واقعی کلمه زندگی‌تان از هم خواهد پاشید.

بنا بر ادعای این کاربر، طی این سلسله معاملات، چیزی در حدود یک بیت کوین یا به‌عبارت‌ دیگر ۹,۰۰۰ دلار را از دست‌ داده است. اوضاع وقتی بدتر می‌شود که یک بیت کوین، تمام دارایی او بوده است. متأسفانه این تصویری است از این حقیقت که سرعت نابود شدن سرمایه‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال چقدر بالاست.

سخن آخر:

مارحین تریدینگ به زبان ساده یعنی اینکه معامله‌گر، مقداری پول به تناسب سرمایه اصلی از کارگزار یا پلتفرم معاملاتی قرض گرفته می‌گیرد تا با آن، معاملات خود را با حجم بیشتری انجام دهد.

همواره به خاطر بسپارید که مارجین تردینگ ریسک زیادی دارد و برای تازه‌کاران نیست، زیرا در صورت ندانستن اصول حرفه‌ای معامله‌گری، نوسانات بازار به راحتی می‌تواند سرمایه را از بین ببرد.

حتی افراد حرفه‌ای نیز باید فقط سرمایه‌ای را وارد بازار کنند که حتی اگر کاملا از بین رفت، زندگی آنها تحت تاثیر قرار نگیرد.