در دنیای امروز، تکنولوژی به سرعت در حال تغییر است که حوزه مالی نیز از این قاعده مستثنی نیست. در عرصه مالی و بانکی، تحولات گسترده‌ای رخ داده و در همین راستا ارزهای دیجیتال، به عنوان یک پدیده نوین، تأثیر مهمی بر نظام های مالی در جهان گذاشته اند. یکی از مهم‌ترین نوآوری‌ها در این زمینه، ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) است که بعنوان یک راهکار نوین در مقابل چالش‌های نظام پولی و مالی مطرح شده است.

ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)  چیست؟

ارز دیجیتال بانک مرکزی چه اهدافی دارند؟

خصوصیات و ویژگی های ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)

1. تایید و پشتیبانی از سوی بانک مرکزی:

CBDC ها بطور کامل و رسمی توسط بانک مرکزی هر کشور تأیید و پشتیبانی می‌شوند. این ویژگی به کاربران اطمینان می‌دهد که ارزهای دیجیتال مورد استفاده آن‌ها به‌عنوان پول قانونی شناخته می‌شوند.

2. قابلیت ردیابی:

تراکنش‌های انجام‌شده با CBDC ها به راحتی قابل پیگیری هستند. این قابلیت به بانک ها و دولت ها اجازه می‌دهد تا نظارت بیشتری بر جریان‌های مالی داشته باشند و بهبود امنیت مالی را فراهم سازند.

3. مدیریت در عرضه رمز ارز:

بانک مرکزی می‌تواند بر عرضه CBDC ها نظارت کند و در صورت نیاز، میزان عرضه را افزایش یا کاهش دهد. این کنترل بر عرضه، به ثبات اقتصادی کمک می‌کند.

4. امکان استفاده در تراکنش‌های بین‌المللی:

CBDCها می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای تسهیل تراکنش‌های بین‌المللی عمل کنند و هزینه‌های مربوط به تبادل ارز را کاهش دهند.

تفاوت های ارز های دیجیتال CBDC با ارز های دیجیتال غیر متمرکز

1. وابستگی و کنترل:

یکی از بارزترین تفاوت‌ها این است که CBDC ها تحت کنترل بانک مرکزی هستند، در حالی که ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز به شبکه‌های بلاکچین عمومی وابسته‌اند و تحت نظارت هیچ نهاد خاصی قرار ندارند.

2. ثبات ارزشی:

CBDC ها بر اساس ارزش پول فیات پشتیبانی می‌شوند و به‌طور کلی همانند استیبل کوین ها (تتر و ...) قیمت ثابتی دارند، در حالی که ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز مانند بیت‌کوین و اتریوم نوسانات قیمتی زیادی دارند.

3.امکان شناسایی و ردیابی:

تراکنش‌های CBDC به راحتی قابل ردیابی هستند و این ویژگی می‌تواند به کنترل بهتر بر جرایم مالی و پولشویی کمک کند. اما در ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز، ناشناس بودن یکی از ویژگی‌های اصلی است.

4. هدف‌گذاری:

هدف اصلی CBDC ها، بهبود نظام پولی و مالی و ارائه خدمات به عموم جامعه می باشد، در حالی که ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز بیشتر بعنوان ابزار سرمایه‌گذاری و ذخیره ارزش مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تأثیرات احتمالی CBDC بر اقتصاد

چالش‌ها و موانع در پیاده‌ سازی CBDC

1. دغدغه های امنیتی و اطلاعاتی:

با توجه به دیجیتال بودن CBDC ها، امنیت اطلاعات و جلوگیری از حملات سایبری یکی از چالش‌های اصلی در پیاده ‌سازی این ارزها به شمار می‌رود.

2. حفظ حریم خصوصی:

با افزایش نظارت و ردیابی بر تراکنش‌های مالی، حفظ حریم خصوصی کاربران ممکن است به چالش کشیده شود.

3. تأثیر بر درآمد های بانک‌های تجاری:

گسترش CBDC ها می‌تواند به کاهش نقش بانک‌های تجاری منجر شود و این امر ممکن است به کاهش اعتبار و درآمد های این بانک ها آسیب بزند.

4. مقبولیت عمومی:

برای موفقیت CBDC ها، لازم است که عموم مردم و کسب‌ و کارها به این ارزها اعتماد کنند و از آن‌ها استفاده نمایند. این اعتماد نیاز به زمان و تلاش‌های آموزشی دارد.

کلام آخر

ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) بعنوان یک نوآوری در عرصه مالی، پتانسیل بالایی برای تغییر نحوه استفاده از پول و سیستم های مالی دارد. با این حال، پیاده سازی موفقیت آمیز آن نیازمند توجه به چالش‌ها و موانع موجود می باشد. بانک‌های مرکزی و دولت‌ها باید با دقت به برنامه‌ریزی و اجرای CBDC ها بپردازند تا از مزایای آن بهره برداری و به توسعه اقتصادی و اجتماعی کمک نمایند. در آخر، CBDC ها می‌توانند بعنوان ابزاری نوین برای بهبود نظام مالی و افزایش شفافیت و دسترسی به خدمات مالی در آینده عمل کنند.